باب اصحاب اعراف

پ‏1- از زراره، گويد: امام باقر (ع) به من فرمود: چه مى‏گوئى در باره اصحاب اعراف؟ گفتم: آنها يا مؤمن باشند و يا كافر، اگر به بهشت روند مؤمنند و اگر به دوزخ شوند كافرند، فرمود: به خدا نه مؤمن باشند و نه كافر، اگر مؤمن بودند مانند مؤمنان به بهشت مى‏رفتند و اگر كافر بودند به دوزخ مى‏شدند چونان كافران كه به دوزخ شدند ولى آنها مردمى بودند كه نيك و بدشان برابر بود و كردارشان كوتاه آمد برايشان، و راستى كه آنان چنانند كه خدا عز و جل فرموده است، من گفتم: آنها از اهل بهشتند يا از اهل دوزخ؟ فرمود: آنها را در مقامى نه كه خدا نهادستشان، من گفتم:

شما كار آنها را به تأخير مياندازيد و در باره آنها با رجاء قائليد؟

 

 

فرمود: آرى، من كار آنها را با خدا مى‏گذارم چنانچه خدا كار آنها را با خود گذاشته، اگر خواهد به رحمت خود آنان را به بهشت برد و اگر خواهد به سزاى گناهانشان آنان را به دوزخ كشد و ستمى به آنها نكرده است. گفتم: آيا كافر به بهشت مى‏رود؟ فرمود: نه، گفتم: آيا جز كافر به دوزخ مى‏رود؟ گويد: در پاسخ فرمود: نه، جز آنچه خدا مى‏خواهد. اى زراره! راستش اين است كه من مى‏گويم آنچه هست كه خدا خواهد و تو نمى‏گوئى آنچه هست كه خدا خواهد، هلا اگر تو سال خورده شوى بر گردى و گرههاى دلت گشوده شوند (اين جزئى است از حديث مفصّلى كه در باب ضلال گذشت).پ 2- مردى گويد كه: امام باقر (ع) فرمود: (102 سوره توبه): «آن كسانى كه آميختند كردار خوب و كردار ديگر بد را»، پس آنان مردمى مؤمن بودند كه در حال ايمان خود گناهانى پديد آورند كه مؤمنان آنها را بد مى‏شمردند و بد مى‏داشتند، اينان كه اميد مى‏رود خدا توبه آنها را بپذيرد و از آنها درگذرد.