باب هفتاد و هشتم: تخم قطونا

پ‏1- در مكارم (215) از امام صادق عليه السّلام، هر كه تب كند و آن شب وزن دو درهم تخم قطونا بنوشد يا سه درهم از سرسامى در آن شب آسوده باشد.پ بيان: ابن بيطار گفته، تخم قطونا همان اسقيوس است بفارسى و فسليون بيونانى بمعنى برغوثى.

جالينوس گفته: سودمندترين اين گياه تخمش است كه سرد است در درجه 2 و در ترى و خشكى معتدل است.

ديسقوريدس گفته: نيروى مبرّدى دارد چون با سركه و روغن گل و آب ضماد شود براى درد مفاصل و ورم بيخ گوش و زخمها و ورمهاى بلغمى و پيچيدن عصب خوبست، و چون در جلو آمدن روده‏هاى كودك و ناف برآمده ضماد شود بهش سازد.

 

شيخ گفته: بماليدن سردرد را آرام كند، و لعابش با روغن بادام عطش سخت صفراوى را ببرد، و برشته آن كه بروغن گل خيس شود قابض است و در حدود يك مثقالش شكم را ببندد و از تر زدن خصوص در كودك جلو گيرد برخى گفتند بجاى تخم قطونا در نرم كردن طبع دانه گلابى است و در تبريد و تر ساختن تخم خرفه.