8) ALLAH'IN KEYFİYETİNİ KONUŞMANIN YASAKLIĞI BABI

1-(245)...Ebu Basir şöyle rivayet etmiştir:

Ebu Cafer (Muhammed Bakır aleyhisselâm) buyurdu ki: «Allah'ın yarattığı var­lıklar hakkında konuşun; ama Allah hakkında konuşmayın; çünkü Allah, hakkında konuşmak kişinin şaşkınlığını arttırmaktan başka şeye yaramaz.»

Hariz'den aktarılan diğer bir rivayette ise İmam'ın şöyle dediği belirtiliyor:

«Her şey hakkında konuşun; ama Allah'ın zâtı hakkında konuşmayın.»

2-(246)...Süleyman b. Halid şöyle rivayet etmiştir:

Ebu Abdullah (Cafer Sadık aleyhisselâm) buyurdu ki:

«Allah Azze ve Celle: "Ve şüphesiz en son varış Rabbinedir." (Necm, 42) bu­yurmuştur. Konuşma gelip Allah'a dayandı mı orda durun, ötesine geçmeyin.»

3-(247) ...Muhammed b. Müslim şöyle rivayet etmiştir:

Ebu Abdullah (Cafer Sadık aleyhisselâm) buyurdu ki: «Ey Muhammed! İnsan­lar, her zaman ve her şeyden konuşurlar. Öyle ki Allah hakkında bile konuşmaktan çekinmezler. Allah hakkında konuşulduğunu duyduğunuz zaman şöyle söyleyin:

"Tek ve benzeri olmayan Allah 'tan başka ilâh yoktur." (Şura, 11)»

4-(248)...Ebu Ubeyde el-Hazza şöyle rivayet etmiştir: : 

Ebu Cafer (Muhammed Bakır aleyhisselâm) şöyle buyurdu:

«Ey Ziyad! Düşmanlık oluşturan tartışmalardan uzak dur; çünkü bu tür tartış­malar geride şüpheler bırakır, amellerin düzeyini düşürür, kişiyi alçaltıp helak olma­sına neden olur. Bir şey konuştuğu halde bağışlanmayabilir. Geçmiş zamanlarda bir kavim vardı. Bunlar yükümlü tutuldukları bilgiyi terk ettiler; buna karşılık kendileri­ne yasaklanan bilginin peşine düştüler. Derken söz gelip Allah'ın zatına dayandı. So­nuçta şaşkına döndüler. Öyle ki bir adama önünden seslenildiğinde o arkasına dönüp cevap verirdi, arkasından seslenildiğinde önüne bakıp cevap verirdi.»

Diğer bir rivayette ise: «Öyle ki yeryüzünde şaşkın şaşkın dolaştılar.»

5-(249) ...Hüseyin b. Meyyah, babasından şöyle rivayet etmiştir:

Ebu Abdullah (Cafer Sadık aleyhisselâm)'ın şöyle dediğini duydum: «Allah, nasıldır diye düşünen helak olur.»

6-(250) ...Zurare b. A'yen, Ebu Abdullah (Cafer Sadık aleyhisselâm)'dan şöyle rivayet etmiştir:

«Saygın ve ulu bir padişah, bir gün meclisinde Rab Tebareke ve Teâlâ hakkında yakışıksız bir söz söyledi de anında ortadan kayboldu ve nereye gittiği öğrenilemedi.»

7-(251) ...Muhammed b. Müslim, Ebu Cafer (Muhammed Bakır aleyhisselâm)'-dan şöyle rivayet etmiştir:

«Allah'ın zatı hakkında düşüncelere dalmaktan sakının! Fakat O'nun büyüklü­ğünü anlamaya çalışmak istediğiniz zaman, yarattıklarının büyüklüğüne bakın.»

8-(252) Muhammed b. Ebu Abdullah merfu olarak şöyle rivayet etmiştir:

Ebu Abdullah (Cafer Sadık aleyhisselâm) dedi ki:

«Ey Âdemoğlu! Kalbini bir kuş yese doymaz. Gözünün üzerine bir iğne deliği konsa onu bütünüyle kaplar. Buna rağmen bu iki organınla göklerin ve yerin melekûtunu öğrenmek istiyorsun. Eğer doğru sözlüysen işte güneş! Allah'ın yarattığı varlıklardan biri... Eğer gözlerini kırpmadan ona bakabiliyorsan söylediğin gibidir!»

9-(253) ...Abdu'l-Alâ, Ebu Abdullah (Cafer Sadıkaîeyhisselâm)'dan şöyle riva­yet etmiştir:

Sibaht adında bir Yahudi, Resûlullah (sallallahu aleyhi ve âlihi)’nin yanı­na geldi ve dedi ki: Ya Resûlallah! Sana Rabbin hakkında bazı sorular sormak için geldim. Eğer bu sorulara cevap verirsen ne iyi; cevap vermezsen döner giderim.

Buyurdu ki: «İstediğini sor.»

Dedi ki: Rabbin nerededir?

Buyurdu ki: «Her yerdedir; ama sınırlı bir yerde değildir.»

Dedi ki: O, nasıldır?

Buyurdu ki: «Nasıl Rabbimi nasıl ile nitelendirebilirim ki; nasılı Allah yarat­mıştır? Allah, yarattığı şeylerle nitelendirilemez.»

Dedi ki: Senin, Allah'ın peygamberi olduğun nasıl anlaşılır?

Adam bunu söyleyince orada bulunan taşlar ve başka şeyler dile gelip açık ve anlaşılır bir Arapçayla: «Ey Sibaht! O, Allah'ın Resulüdür.» dediler.

Bunun üzerine Sibaht şöyle dedi: Bu günkü gibi açık bir şey bu güne kadar görmemiştim. Sonra şöyle dedi: «Allah'tan başka ilâh olmadığına ve senin, Allah'ın Resulü olduğuna şahitlik ederim.»

10-(254) ...Abdurrahman b. Atîk el-Kasir şöyle rivayet etmiştir:

Ebu Cafer (Muhammed Bakır aleyhisselâm)'a Allah'ın sıfatlarıyla ilgili bir soru sordum. Bunun üzerine elini göğe kaldırdı ve şöyle dedi:

«Kahredici güce sahip Allah yücedir. Kahredici güce sahip Allah yücedir.

Kim oradaki sıfatları açıklamaya kalkışırsa helak olur.»