باب در كسى كه اجابت دعايش به تأخير افتد

پ‏1- از احمد بن محمد بن أبى نصر گويد: به ابى الحسن (امام رضاع) گفتم: قربانت، راستى من از چند سال است حاجتى از خدا خواستم و از تأخير اجابتش در دلم نگرانى افتاده است، فرمود: اى احمد! مبادا شيطان را بر خود راه دهى تا تو را به نوميدى كشاند، راستى امام باقر (ع) بارها مى‏فرمود: مؤمن از خدا حاجتى خواهد و شتاب در اجابتش نشود، براى محبوبيت آواز او (به درگاه خدا) سپس فرمود: به خدا سوگند خدا هر چه از اين دنيا را كه مؤمنان بخواهند به تأخير اندازد، براى آنها بهتر است از آنچه زود بدانها عطا كند و اين دنيا چه چيز است؟ به راستى امام باقر (ع) بارها مى‏فرمود: براى مؤمن شايسته است كه دعايش در حال فراوانى نعمت و آسايش به همان نحو باشد كه در حال تنگى و سختى است و چون به او عطا شود سست نگردد، تو از دعا خسته مشو كه دعا مقامى دارد نزد خدا، (بس بزرگ) بر تو باد كه شكيبا باشى و روزى حلال بجوئى و صله رحم كنى و مبادا با مردم يكروئى و اظهار دشمنى كنى زيرا ما خاندانى هستيم كه صله دهيم به هر كه از ما ببرد و ترك ما را كند و نيكى كنيم به هر كه به ما بدى كند و به خدا در اين كار سرانجام خوشى بينيم، راستى نعمت خواره در اين دنيا هر گاه هر چه درخواست كند، به او بدهند، به همان قناعت نكند و دنبال جز آنچه خواسته برود و آن را هم بخواهد و نعمت خدا در چشم او خوار

 

پ‏و كوچك نمايد و از هيچ چيز سير نشود و چون نعمت فراوان شود مسلمان از آن راه به خطر افتد براى حقوقى كه بايد بپردازد و براى آنچه كه بيم فتنه در آن مى‏رود، به من بگو اگر من به تو چيزى گفتم، بدان اعتماد دارى؟ من گفتم: قربانت! اگر به گفتار شما اعتماد و اطمينان نكنم، به قول چه كسى اعتماد كنم با اينكه شما حجت خدا هستيد بر خلق او؟ فرمود: پس تو بايد به گفته خدا و وعده‏هاى او اعتماد بيشترى داشته باشى، تو را خدا وعده اجابت داده است، آيا خدا نيست كه مى‏فرمايد (186 سوره بقره): «و هر گاه بپرسد تو را بندگانم از من پس به راستى كه من نزديكم پاسخ دهم دعوت خواننده را هر گاه مرا بخواند» و فرموده است (53 سوره زمر): «و نوميد مباشيد از رحمت خدا» و باز فرموده است (268 سوره بقره): «و خدا است كه به شما وعده آمرزش و فضل مى‏دهد» تو به خدا بيشتر وثوق داشته باش از ديگران و در دل خود جز خوبى راه ندهيد، راستش اين است كه شماها آمرزيده‏ايد.پ 2- از منصور صيقل، گويد: به امام صادق (ع) گفتم:

بسا كه مردى دعائى كند و براى او اجابت شود و سپس تا مدتى به تأخير افتد؟ فرمود: آرى! گفتم: اين براى چيست؟ براى اين است كه بيشتر دعا كند؟ فرمود: آرى.پ 3- از حديد، از امام صادق (ع) فرمود:

راستى بنده دعا مى‏كند و خدا عز و جل به دو فرشته مى‏فرمايد:

من دعاى او را به اجابت رسانيدم ولى حاجت او را نگهداريد تا او باز هم دعا كند، زيرا من دوست دارم آوازش را بشنوم و راستى‏

 

بنده‏اى هم هست كه دعا مى‏كند و خدا تبارك و تعالى مى‏فرمايد:

زود حاجتش را بدهيد، زيرا من از آوازش بدم مى‏آيد.پ 4- از اسحاق بن عمار گويد: به امام صادق (ع) گفتم:

دعاء مردى اجابت شود و سپس به تأخير افتد؟ فرمود: آرى! تا بيست سال (ياد آور نشدن بيشتر براى اين است كه كمياب است- از مجلسى ره).پ 5- از امام صادق (ع)، فرمود: ميان گفته خدا عز و جل [در برابر تقاضاى فناى فرعون‏] (89 سوره يونس): «هر آينه دعاء شما به اجابت رسيد» (خطاب به موسى و هارون ع) و ميان غرق شدن فرعون، چهل سال طول كشيد.پ 6- از ابى بصير، گويد: از امام صادق (ع) شنيدم مى‏فرمود:

راستى مؤمن دعا مى‏كند و اجابت او تا روز جمعه پس مى‏افتد.پ 7- امام صادق (ع) فرمود: راستى بنده‏اى كه دوست خدا است، به درگاه خدا عز و جل براى امرى كه بدو رخ داده است و گرفتار شده دعا مى‏كند و خدا بدان بنده‏اى كه به او موكّل است مى‏فرمايد: حاجت بنده مرا برآور و در آن شتاب مكن، زيرا من دوست دارم كه فرياد و آوازش را بشنوم و راستى بنده‏اى دشمن خدا است و به درگاه خدا عز و جل دعائى مى‏كند در باره پيشامدى كه بدان گرفتار شده است و بدان فرشته‏اى كه به او گمارده است گفته شود برآور [براى بنده‏ام‏] حاجتش را و شتاب كن، زيرا من خوش ندارم فرياد و آوازش را بشنوم.

 

فرمود: پس مردم مى‏گويند: به اين (دومى) عطا نشده است، مگر براى ارجمندى او و از آن (اوّلى كه دوست خدا است) دريغ نشده مگر براى خوارى و زبونى او (نزد خدا با اينكه اين قضاوت مردم بر خلاف حقيقت است).پ 8- از ابى بصير، از امام صادق (ع) فرمود:

پيوسته مؤمن در حال خير و اميدوارى است از مهر خدا عز و جل، تا شتاب‏زدگى نكند و نوميد نشود و دست از دعا بر ندارد، گفتم: به آن حضرت: چگونه شتاب‏زدگى مى‏كند؟ فرمود:

مى‏گويد: از آغاز فلان سال و فلان ماه دعا كردم و اجابت آن را نبينم.پ 9- از اسحاق بن عمار، از امام صادق (ع) فرمود:

 

راستى مؤمن براى حاجت خود به درگاه خدا عز و جل دعا مى‏كند و خدا عز و جل مى‏فرمايد: اجابتش را به تأخير اندازيد براى اشتياق به آواز او و دعاء او، و چون روز قيامت شود خدا عز و جل فرمايد: اى بنده من! دعا كردى و اجابت تو را به تأخير انداختم، اكنون ثواب تو چنين و چنان است و تو مرا در باره چنين و چنان (ناقابل دعا كردى) و من اجابت تو را به تأخير انداختم و ثوابت چنان و چنان است، گويد: مؤمن آرزو مى‏كند كه كاش هيچ دعائى براى او در دنيا به اجابت نرسيده بود (و ثوابش براى آخرت او ذخيره شده بود) براى آنچه كه از حسن پاداش الهى مى‏بيند.