باب هفدهم: در فضيلت برادرى در راه خدا و اينكه مؤمنان برادر يك ديگرند

و در سبب آن: آيه قرآن مجيد:

پ‏10- (سوره الحجرات): جز اين نيست كه مؤمنان برادرند پس اصلاح كنيد ميان دو برادر خود (كه با هم در ستيزند).

اخبار باب:

پ‏1- خصال و عيون بهمان سه سند: از امام رضا تا رسول خدا (ص) فرمود شش تا از مردانگى است سه آنها در وطن و سه ديگر در سفر اما آنچه در وطن است خواندن قرآن خدا و آباد كردن مساجد خدا و بدست آوردن برادرانى در راه خدا عز و جل، و اما آنچه در سفر است بخشيدن از توشه و خوشخوئى و شوخى در جز گناهان.پ 2- امالى طوسى: در ضمن وصيت على (ع) است هنگام وفاتش كه: برادرى كن با برادران در راه خدا و دوست دار خوب را براى اينكه خوب است.

 

پ‏3- همان: بسندش تا امام ششم (ع) كه برنگردد مسجد رو بكمتر از سه بهره: يا دعائى كند كه خدا بدو ببهشت برد يا دعائى كه بدان خدا بلائى از او بگرداند و يا برادرى كه در راه خدا از او سود برد سپس فرمود: رسول خدا (ص) فرمود: بدست نياورد مرد مسلمان پس از سود مسلمانى مانند برادرى كه در راه خدا از او سود برد.پ 4- همان بسندش تا امام رضا (ع) كه فرمود: هر كه بدست آورد برادرى در راه خدا خانه‏اى در بهشت بدست آورده.

5- ثواب الاعمال: بسندش (همان را با همان لفظ و و معنا آورده).پ 6- محاسن: بسندش از جابر جعفى كه برابر امام باقر (ع) آهى كشيدم و گفتم يا ابن رسول الله من اندوهگين ميشوم بى‏آنكه آسيبى بمن رسيده باشد يا بدى بمن رخ داده باشد تا آنجا كه خانواده‏ام آن را در چهره من بفهمند و رفيقم بفهمد، فرمود: آرى اى جابر گفتم: اين حالت براى چيست يا ابن رسول الله؟ فرمود: تو را بآن چه كار گفتم، دوست دارم آن را بدانم فرمود: اى جابر راستش خدا مؤمنان را از سرشت بهشت آفريده و در آنها از نسيم روح خود روان كرده از اين رو مؤمن برادر مؤمن است از پدر و مادرش، و چون بيكى از اين ارواح در يك بلدى چيز غم‏آورى رسد همه ارواح بر او غمگين شوند چون كه از آنند.پ 7- همان: بسندش از امام باقر (ع) فرمود: مؤمن برادر پدر و مادرى مؤمن است زيرا خدا آفريده سرشت آنها را از هفت آسمان كه سرشت بهشتها است سپس اين آيه را خواند (29 سوره الفتح) مهربانند بهمديگر و آيا مهربان ميباشد جز نيكى‏كننده و صله دهنده،پ و در حديث ديگر است كه: روان كرد در آنها از نسيم رحمت خود.پ 8- همان: بسندش تا امام باقر (ع)، فرمود: مؤمن برادر پدر و مادرى مؤمن است و اين براى آنست كه خدا تبارك و تعالى آفريده مؤمن را از سرشت بهشتهاى هفت آسمان و روان كرده در او از نسيم رحمتش و از اين رو وى برادر پدر و مادرى او باشد.پ 9- اختصاص: امام صادق (ع) فرمود: مؤمن برادر مؤمن است و هر دو يك تن باشند كه اگر يكى را دردى گيرد آن درد در همه تن يافت شود، و راستى كه روحشان از روح خداست و روح مؤمن پيوسته‏تر است بروح خدا از پيوستگى پرتو خورشيد بدان.پ 10- از كتاب قضاء حقوق مؤمنين صورى، بسندش از جعفر بن محمد بن ابى فاطمه كه امام ششم (ع) بمن فرمود: اى ابن ابى فاطمه يك بنده خدا نيكى كن باشد به خويشانش و از عمرش بجا نباشد جز سه سال و خدا آن را سى و سه سال گرداند، و بنده‏اى هم براى اينكه نسبت بخويشانش عاق است و حق آنها را رعايت نميكند از عمرش سى و سه سال مانده باشد و خدا

 

آن را سه سال كندپ و اين آيه را خواند (39 سوره الرعد) محو كند خدا آنچه خواهد و هم برجا دارد و نزد او است ام الكتاب گويد: گفتم: قربانت اگر خويشى ندارد و آن حضرت نگاهى خشم‏آلود بمن كرد و با تشر بمن فرمود: اى پسر ابى فاطمه خويشى نباشد جز در رحم چسبانى همه مؤمنان بيكديگر اولى هستند در كتاب خدا (گويا مقصود آيه 71 سوره البرائه است كه فرمايد مؤمنين و مؤمنات اولياء يك ديگرند مترجم).

مؤمن حق دارد بمؤمن كه باو نيكى كند فريضه خدائيست اى پسر ابى فاطمه با هم نيكى كنيد و با هم صله كنيد تا خدا مرگ شما را پس اندازد و مال شما را بيفزايد و بشما در همه امورتان عافيت دهد، و راستى كه نماز و روزه و تقرب شماها بخدا برتر است از نماز جز شما سپس اين آيه را خواند (106- سوره يوسف) و ايمان نياورد بخدا بيشتر آنها جز كه آنان دچار شرك باشند.پ 11- نوادر راوندى: بسندش از امام كاظم (ع) از پدرانش تا رسول خدا (ص) كه فرمود:

هر كه دست برادرى در راه خدا دهد خدا باو حوريه‏اى بزنى دهد.پ 12- نهج البلاغه: فرمود: (ع) درمانده‏ترين مردم آنكه از بدست آوردن برادرانى درمانده باشد، و درمانده‏تر از او كسى كه از دست بدهد آن برادرى كه دارد.پ 13- كنز كراجكى: امير المؤمنين (ع) سروده:

         نشمار هزار دوست و يارت بسيار             يك دشمن خويش را تو بسيار شمار

پ 14- عده الداعى: پيغمبر (ص) كه فرمود: خدا دوستى و برادرى ميان دو مؤمن پديد نياورد جز كه براى هر كدام درجه‏اى پديد آورد، و از آن حضرتست (ص) كه هر كه يك برادر دينى بدست آرد خانه‏اى در بهشت بدست آورده.پ و بروايت عمرو بن شمر تا امام باقر (ع) فرمود: دو مؤمن كه در راه خدا با هم برادرند يكيشان در بهشت درجه بالاترى دارد پس ميگويد: پروردگارا راستى يار من مرا بفرمانبرى از تو واميداشت و از نافرمانيت باز ميداشت، و مرا به آنچه نزد تو است تشويق ميكرد مرا با او در اين درجه همراه كن و خدا آنها را همراه كند، و دو منافق باشند كه يكى از آنها به درك پائين‏تر دوزخ است از يارش و گويد پروردگارا راستى فلانى مرا به نافرمانى تو واميداشت و از طاعتت باز ميداشت و بركنار ميكرد مرا از آنچه در نزد تو است و از ملاقات تو مرا بر حذر نميكرد او را با من در درك پائين‏تر همراه كن و خدا آنها را همراه كند و اين آيه را خواند:

 

 (67 سوره الزخرف) دوستان در آن روز دشمن يك ديگرند جز متقيان.