پمناقب: عمار ساباطى گفت از حضرت صادق عليه السّلام تفسير اين آيه را پرسيدم: أَ فَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَ اللَّهِ كَمَنْ باءَ بِسَخَطٍ مِنَ اللَّهِ وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ، هُمْ دَرَجاتٌ عِنْدَ اللَّهِ.
فرمود كسانى كه پيرو خشنودى خدا بودند ائمه عليهم السّلام هستند آنها بخدا قسم عمار! درجات براى مؤمنينند بمقدار ولايت و معرفت ايشان نسبت بما پاداش آنها چندين برابر مىشود و خدا درجات آنها را هر چه عالىتر مىنمايد.
از كافى نيز همين روايت نقل شده.پ كنز: جابر بن يزيد گفت: از حضرت باقر عليه السّلام معنى اين آيه را پرسيدم:
ذلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا ما أَسْخَطَ اللَّهَ وَ كَرِهُوا رِضْوانَهُ فَأَحْبَطَ أَعْمالَهُمْ اين به آن واسطه بود كه پيرو خشم خدا شدند و دوست نداشتند خشنودى خدا را اعمال آنها بهمين جهت از ميان رفت.
فرمود دوست نداشتند علي را كه پيرو رضاي خدا و پيامبر بود و خدا ولايت
او را واجب نمود در روز بدر و حنين و بطن نخله و روز ترويه و در باره او بيست و دو آيه نازل شد در آن حجى كه جلو پيامبر را گرفتند و نگذاشتند انجام دهد در جحفه و در غدير خم.پ تفسير قمى: ذلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا ما أَسْخَطَ اللَّهَ بواسطه پيروى از آنچه موجب خشم خدا است يعنى موالات فلان و فلان ستمگران امير المؤمنين عليه السّلام فَأَحْبَطَ أَعْمالَهُمْ يعنى كارهاى نيك آنها از ميان رفت.پ كنز الفوائد: جابر از حضرت باقر عليه السّلام نقل كرد كه گفتم اين آيه لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ خدا خشنود گشت از مؤمنين موقعى كه با تو بيعت كردند زير درخت، پرسيدم آنها چند نفر بودند فرمود هزار و صد نفر، گفتم علي عليه السّلام در ميان ايشان بود.
فرمود: آرى على اشرف و سرور ايشان بود.پ كنز: عبد الرحمن بن سالم از حضرت صادق عليه السّلام نقل كرد كه آيه:
يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ، ارْجِعِي إِلى رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً، فَادْخُلِي فِي عِبادِي، وَ ادْخُلِي جَنَّتِي در باره علي ابن ابى طالب عليه السّلام نازل شده.
ابن فرقد گفت حضرت صادق عليه السّلام فرمود سوره فجر را در نمازهاى واجب و مستحب خود بخوانيد زيرا آن سوره حسين عليه السّلام است بآن سوره كمال اشتياق را داشته باشيد خدا شما را رحمت كند.
ابو اسامه كه حضور داشت عرضكرد چه شد كه اين سوره اختصاص بحضرت حسين عليه السّلام يافت فرمود مگر اين آيه را نشنيدهاى در آن سوره يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ، ارْجِعِي إِلى رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً، فَادْخُلِي فِي عِبادِي وَ ادْخُلِي جَنَّتِي منظور از نفس مطمئنه حسين عليه السّلام است چون او داراى نفس مطمئن و راضى و مرضى بود.
و اصحاب او از آل محمّد عليهم السلام راضى از خدايند و خداوند نيز روز قيامت از ايشان راضى است اين سوره در باره حسين بن علي و پيروان او و پيروان آل محمّد است هر كه ادامه دهد خواندن سوره فجر را با حضرت حسين عليه السّلام خواهد بود در بهشت
همان درجهاى كه او هست خداوند عزيز و حكيم است.پ صدوق: باسناد خود از سدير نقل مىكند كه بحضرت صادق عليه السّلام عرضكردم آقا فدايت شوم آيا مؤمن مردن را كراهت دارد؟ فرمود: نه وقتى فرشته مرگ براى قبض روح او مىآيد ناراحت مىشود، ملك الموت باو ميگويد اى دوست خدا! ناراحت نباش بآن خدائى كه محمّد را بحق برانگيخته من بتو از پدر مهربان مهربانترم چشم بگشا و نگاه كن، در اين موقع پيامبر اكرم و امير المؤمنين و فاطمه و حسن و حسين و ائمه عليهم السّلام برايش مجسم ميشوند ميگويد اينها رفيقهاى تو هستند آنها را مشاهده ميكند آنگاه خطاب مىشود بنفس او: يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ اى نفسى كه اطمينان به محمّد و اهل بيت او داشتى: ارْجِعِي إِلى رَبِّكِ راضِيَةً بر گرد بسوى خدا با خشنودى ولايت «مرضيه» خوشحال از ثواب: فَادْخُلِي فِي عِبادِي داخل بندگانم محمّد و اهل بيت او بشو وَ ادْخُلِي جَنَّتِي داخل بهشت شو. در آن موقع چيزى برايش بهتر از اين نيست كه هر چه زودتر روحش خارج شود و بآن صدا برسد.
