باب روحى كه خدا بدان، ائمه را حفظ مى‏كند

پ‏1- ابو بصير گويد: از امام صادق (ع) از قول خدا تبارك و تعالى پرسيدم (52 سوره شورى): «و هم چنين وحى كرديم به تو روحى را از امر خود، تو نبودى كه بدانى كتاب چيست و ايمان چيست؟» فرمود:

روح خلق است از خلق خدا عز و جل بزرگتر از جبرئيل و ميكائيل، با رسول خدا (ص) بود و به او گزارش مى‏داد و او را نگهدارى ميكرد و او بعد از پيغمبر (ص) با ائمه (ع) است.پ 2- اسباط بن سالم گويد: مردى از اهل هيت (شهرى بوده در عراق- در كنار فرات) در حضور من از آن حضرت پرسيد، از قول خدا عز و جل (52 سوره شورى): «و هم چنين وحى كرديم به تو روحى از أمر خود» فرمود: از آنگاه كه خداى عز و جل اين روح را بر محمد (ص) نازل كرد به آسمان بر نگشت و به راستى او در ما هست.پ 3- ابو بصير گويد: از امام صادق (ع) تفسير قول خدا عز و جل را (87 سوره اسراء): «مى‏پرسندت از روح، بگو: روح از امر پروردگار من است» پرسيدم، فرمود: خلقى است بزرگتر از جبرئيل و ميكائيل كه با رسول خدا (ص) بود و هم او با ائمه است و از عالم‏

 

ملكوت است.پ 4- ابو بصير گويد: از آن حضرت شنيدم مى‏فرمود: در «وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي» كه روح خلقى است بزرگتر از جبرئيل و ميكائيل، با هيچ كس از گذشتگان نبوده تنها با محمد (ص) بوده و او با ائمه است، آنها را حفظ مى‏كند و رهنمائى مى‏نمايد و نيست كه هر چه را جويند يابند (يعنى اين مقام خدا داده است و با كسب و كوشش به دست كسى نيايد).پ 5- ابى حمزه گويد: از امام صادق (ع) پرسيدم، علم و دانش همان است كه از دهان مردم مى‏آموزند و از استاد ياد مى‏گيرند و يا اين كه در كتابى باشد نزد خود شما كه آن را مى‏خوانيد و ياد مى گيرند؟ فرمود: موضوع علم از اين مهم‏تر و ثابت‏تر است، مگر قول خداى عز و جل را نشنيدى (52 سوره شورى): «و هم چنين به تو وحى كرديم يك روحى از امر خود، تو نمى‏دانستى كه كتاب چيست؟ و نه ايمان چيست؟» سپس فرمود: اصحاب شما در اين آيه چه مى‏گويند؟

آيا اعتراف مى‏كنند كه آن حضرت در حالى هم به سر برد كه نمى دانست كتاب چيست و ايمان چيست، گفتم: قربانت، من نمى‏دانم چه مى‏گويند، به من فرمود: آرى، در حالى هم بود كه نمى‏دانست كتاب چيست و نه ايمان چيست تا خدا روحى كه در قرآن نام برده بعث كرد و چون آن را به وى وحى كرد، علم و فهم را بدان آموخت و دانست، و اين روحى است كه خدا به هر كه خواهد عطا كند و چون آن را به بنده‏اى عطا كرد، به او فهم آموزد.

 

پ‏6- سعد اسكاف گويد: مردى خدمت امير مؤمنان (ع) آمد و از روح پرسيد، گفت او همان جبرئيل نيست؟ امير المؤمنين فرمود:

 

جبرئيل از فرشته‏ها است و روح جز جبرئيل است و آن را چند بار بدان مرد فرمود: آن مرد بدو عرض كرد: سخن بزرگى گفتى! احدى معتقد نيست كه روح جز جبرئيل باشد، امام فرمود: تو گمراهى و از گمراهان سخن باز گوئى. خدا تعالى به پيغمبر خود فرمود (1 سوره نحل: «آمد امر خدا، در باره آن شتاب مورزيد پاك و برتر است خدا از آنچه شريك او دانند، فرشته‏ها را با روح فرود آيند» (روح را فرود آرند) روح جز فرشته است.